Durf jij te vragen?
"Of er iemand een tweedehands caravan beschikbaar wilde stellen". Dat was vorig jaar de oproep van scholieren die in opdracht van Kredietbank Limburg en van woningcorporatie ZOwonen een mobiele escaperoom ontwikkelden. Carlo zag deze oproep en vanuit zijn maatschappelijke betrokkenheid wilde hij graag aansluiten bij de realisatie van dit plan. Met drie andere ondernemers uit de regio zet hij zich regelmatig in voor een maatschappelijk doel. Zo raakten ook deze ondernemers, elk vanuit hun eigen expertise, betrokken bij het escaperoomproject. Zuyd Groep schafte de caravan aan, een ondernemer hielp bij het in- en exterieur van de caravan en een ander controleerde de technische staat van de caravan. De scholieren kregen vervolgens verdere begeleiding van de Kredietbank, de woningcorporatie en van Carlo.
Gebrek aan levenservaring
De scholieren kregen de opdracht vanuit een schoolproject om het spel voor de escaperoom inhoudelijk vorm te geven. Zo konden ook zij iets leren over schuldenproblematiek. Carlo merkte dat het deze vijftien- en zestienjarige jongeren nog ontbrak aan levenservaring. Een ervaringsdeskundige cliënt van de Kredietbank was bereid input te geven. Carlo: “Deze ervaringsdeskundige was zelf nog relatief jong. Hij vertelde in de klas over de periode dat hij in de schulden zat en er zijn kop voor in het zand stak. Zijn verhaal raakte de scholieren”.
Toch bleek vlak voor de lancering in de Week van het Geld dat de opdrachten die de scholieren hadden bedacht voor de escaperoom niet goed aansloten bij de realiteit van schuldenproblematiek. Uiteindelijk heeft Carlo de opdrachten opnieuw vormgegeven. Hij nam elementen van een problematische schuldensituatie in het educatieve spel mee. Bijvoorbeeld door het verstoppen van documenten in de caravan.
Hulp vragen essentieel
In de instructiebrief die deelnemers aan de escaperoom bij aanvang krijgen, zitten letters verborgen die samen het woord ‘magnetron’ vormen. In de magnetron blijkt vervolgens een stapel documenten te liggen, waaronder een arbeidscontract, een ontslagbrief, brieven over toeslagen en een uitkeringsspecificatie. Daarmee gaan de deelnemers aan de slag om de huidige inkomsten te bepalen. Het bedrag dat uit de berekening komt moeten de deelnemers invullen als code op een website. Daarna zien ze een filmpje waarin een persoon met schulden de deelnemers verzoekt om ook de uitgaven in kaart te brengen. Uiteindelijk gaan de deelnemers op zoek naar schuldbrieven die her en der in de caravan verstopt zijn.
Het totale bedrag van de schulden is € 4.857,-. Deze cijfers vormen samen het woord ‘HULP’ aan de hand van de letters op de toetsen van een telefoon. Tijdens de laatste opdracht worden de deelnemers onder druk gezet doordat ze binnen een bepaalde tijd de opdracht moeten voltooien, anders staat de gerechtsdeurwaarder voor de deur. Ze weten echter niet hoeveel tijd ze gegeven is. Het idee is om ze het stressgevoel mee te geven van iemand met schulden. De ‘escape’ zit erin dat hulp mag worden gevraagd buiten de caravan, bijvoorbeeld aan medescholieren. Dat is precies wat Carlo de deelnemers wil meegeven: “Vraag hulp als je zelf bent vastgelopen!”
Kennis van geldzaken noodzakelijk
Het viel Carlo op dat scholieren soms basale kennis misten: “Zo vroegen zij bijvoorbeeld: ‘Wat is een kwartaal?’ Andere scholieren vonden dat zij dit soort dingen niet hoefden te weten, omdat zij geen economie in hun vakkenpakket hadden. Dat gaf wel duidelijk de noodzaak aan van het delen van kennis over geldzaken en over schulden met jongeren.”
Wat Carlo betreft wordt de escaperoom niet alleen in Limburg ingezet, maar ook in andere regio’s. Daarom heeft hij in de gemeente Helmond het ‘Platform Armoede’ en verschillende woningcorporaties benaderd om een tweede caravan met escaperoom in Noord-Brabant in te zetten. De meubelmakersopleiding van het ROC in Helmond gaat zich bezighouden met het volledig op maat inrichten van de tweede caravan. Ook hier zijn alle betrokken partijen razend enthousiast om jongeren langs deze weg bewustwording bij te brengen over geldzaken, de consequenties van een te fors uitgavenpatroon en de positieve uitwerking van het tijdig vragen om hulp.
Meer mensen bereiken
Om meer aansluiting te vinden bij de belevingswereld van meer jonge mensen worden de opdrachten in de escaperoom binnenkort vertaald naar het Pools en Arabisch om nog meer jongeren te kunnen bereiken. De caravan kan ook worden ingezet om incassomedewerkers van grote organisaties te laten ervaren wat het met iemand doet om schulden te hebben.
Verbeterde samenwerking
Carlo hoopt dat gerechtsdeurwaarderskantoren in andere regio’s het idee gaan oppakken. Hij heeft ervaren dat het heel veel oplevert om op deze positieve manier samen te werken met andere partijen, terwijl hij voorheen het gevoel had dat diezelfde partijen elkaar soms tegenwerken. “We zijn allemaal bezig met schuldenproblematiek en het werkt veel beter als we kijken hoe we deze samen zo goed mogelijk kunnen aanpakken. Ik vind de caravan een heel mooi voorbeeld van zo’n samenwerking met de gemeentelijke kredietbanken, woningcorporaties, onderwijs en ondernemers. Daardoor ontstaan mooie verbindingen. Zo komt binnenkort iemand van de Kredietbank een paar dagen stage bij ons lopen. Andersom vraag ik de Kredietbank hoe ik aan de voordeur het beste iemand kan helpen met een doorverwijzing naar schuldhulpverlening. Door het goede contact zijn de lijnen korter en kun je elkaar snel vinden voor de oplossing van een situatie.”
De ontwikkeling van de escaperoom staat nog in de kinderschoenen, maar Carlo deelt graag al zijn kennis en ervaring met andere gerechtsdeurwaarders die geïnteresseerd zijn in dit project.
Schuldenwijzer is een platform dat mensen met schulden een eenvoudig, beveiligd en online inzicht geeft van de eigen schulden en daarbij horende informatie.