Als gerechtsdeurwaarders hebben we – anders dan incassobureaus – een onpartijdige positie. Wij zorgen met een ambtshandeling voor de uitvoering van de rechtspraak. De kosten daarvan worden bepaald door de overheid. Daarover hebben wij zelf niets te zeggen. Wel hebben we gevraagd om een verhoging van het tarief. We werkten namelijk met de oude tarieven al zes jaar lang onder de kostprijs. Dat is niet goed voor de onafhankelijke positie van de gerechtsdeurwaarders en voor de kwaliteit van ons werk. Op basis van onafhankelijk onderzoek door de commissie Oskam heeft de minister nu besloten dat de tarieven omhoog zullen gaan. Tegelijk zorgt de nieuwe Verordening Grenzen Tariefmodellen voor grenzen aan de prijsafspraken die gerechtsdeurwaarders en opdrachtgevers mogen maken. Mensen met schulden weten zo beter waar ze aan toe zijn, en gerechtsdeurwaarders zijn met passende tarieven beter in staat hun onafhankelijke rol zorgvuldig in te vullen.
De KBvG betreurt de eenzijdige en onjuiste berichtgeving bij Kassa. Hoewel we de redactie gewezen hebben op het (maatschappelijk) belang van goede tarieven en op de Verordening die tegelijk met de tariefverhogingen van kracht wordt, heeft het programma deze feiten genegeerd. In de uitzending wordt beweerd dat gerechtsdeurwaarders mensen dieper in de schulden brengen. Dit is aantoonbaar onjuist. Daarom vullen we bovenstaande reactie graag aan met een toelichting op de rol en de werkwijze van gerechtsdeurwaarders, de initiatieven van de KBvG om meer schulden te voorkomen en de impact van de Verordening.
Werkwijze gerechtsdeurwaarders: onnodige kosten voorkomen
In de werkwijze van gerechtsdeurwaarders zijn diverse checks ingebouwd waarmee zij telkens opnieuw afwegen of burgers niet willen of niet kunnen betalen. Wanneer gerechtsdeurwaarders namelijk de gerechtelijke procedure ingaan met schuldenaars die niet kunnen betalen, zou dat alleen maar nadelen hebben. Schuldenaars zouden onnodig dieper in de problemen raken. Schuldeisers zouden extra kosten maken, zonder dat die leiden tot extra opbrengsten. En gerechtsdeurwaarders willen niet onnodig bij mensen aan de deur komen. Het is dus in ieders belang om niet onnodig gerechtelijke procedures op te starten. Daarom kiezen gerechtsdeurwaarders zo veel mogelijk voor maatwerk en een persoonlijke benadering. Daarmee kunnen zij beweging brengen in vastgelopen schuldsituaties, in het belang van zowel de schuldeiser als de persoon met schulden.
KBvG-initiatieven om oplopende schulden te voorkomen
Als KBvG hebben we de afgelopen jaren diverse initiatieven ondernomen die zorgen dat mensen niet onnodig verder in de schulden komen. Daarbij zoeken we continu balans tussen de belangen van schuldenaren en schuldeisers. Enkele actuele voorbeelden:
• Het Digitaal Beslagregister geeft gerechtsdeurwaarders inzage in beslagen van andere gerechtsdeurwaarders. Dat helpt om al in een vroeg stadium te bepalen of schuldenaars in staat zijn om te betalen. Het aantal beslagen is sinds 2016 – na introductie van het Digitaal Beslagregister – met een derde afgenomen. Het aantal ontruimingen daalde zelfs met 38%. (Zie ons jaarverslag 2019 voor de cijfermatige onderbouwing.)
• De Wet vereenvoudiging beslagvrije voet, die ingaat in per 1-1-2021, borgt een kwalitatief goede berekening van de beslagvrije voet en zorgt ervoor dat alle ketenpartners er inzicht in hebben. Hierdoor verwacht de KBvG dat het aantal beslagen ten opzichte van de meest recente cijfers in 2019 nog eens fors zal afnemen. Voor bankbeslagen gaat het om minstens 40 tot 50% afname. Voor loonbeslag een daling van 20%.
• Voor de Herziening van beslag- en executierecht, die tot 1 april 2021 gefaseerd wordt ingevoerd, heeft de KBvG de lijst van roerende zaken waar gerechtsdeurwaarders geen beslag op mogen leggen gemoderniseerd en uitgebreid. Daarmee zijn schuldenaars beter beschermd. Beslag op roerende zaken neemt daardoor af met zeker 50%, is de verwachting.
Als gerechtsdeurwaarders dragen we dus vanuit onze expertise ook ons steentje bij aan het structureel verbeteren van de schuldenaanpak, en investeren we in concrete oplossingen voor de hele schuldenketen.
Verordening: grenzen aan afspraken met schuldeisers
Ten slotte: gerechtsdeurwaarders brengen kosten in rekening bij zowel de schuldeiser als de schuldenaar. Dit is zo geregeld, omdat het ervoor zorgt dat ze goed rekening kunnen houden met beide partijen. Om deze bijzondere positie te borgen, is het belangrijk dat gerechtsdeurwaarders een redelijke vergoeding ontvangen voor hun werk. De tarieven voor schuldenaars liggen vast en worden bepaald door de overheid. De tarieven voor schuldeisers zijn in principe vrij, maar daar komen nieuwe regels voor. Tegelijk met de voorgenomen tariefverhogingen – per 1 januari 2021 – wordt de Verordening Grenzen Tariefmodellen van kracht. Deze Verordening heeft betrekking op de tarieven voor schuldeisers. Hierin wordt vastgelegd dat de gerechtsdeurwaarder:
• voor zijn ambtelijke diensten een redelijke vergoeding in rekening brengt bij opdrachtgever (schuldeiser)
• geld dat hij int pas afdraagt aan de opdrachtgever nadat alle noodzakelijke kosten (zoals griffiekosten) en zijn eigen verdiensten zijn betaald.
• geen overeenkomsten mag sluiten die erop gericht zijn dat een derde, zoals zijn opdrachtgever, kan verdienen aan de ambtshandelingen van een gerechtsdeurwaarder; de zogenaamde kickback fee.