Ontvingen gerechtsdeurwaarders in 2019 nog 2,2 miljoen incasso-opdrachten, in 2020 waren dat er 2,1 miljoen. Ontvangen executie-opdrachten namen af van 482.000 naar 474.000. Het aantal ambtshandelingen, zoals beslaglegging of ontruiming, daalde fors: gemiddeld met 10%. Van alle Nederlandse gerechtsdeurwaarderskantoren tezamen daalde de omzet in het afgelopen jaar dan ook met 11% ten opzichte van 2019: van ruim 318 miljoen naar bijna 282 miljoen.
Vooralsnog geen schuldentsunami door corona
Arjan Boiten, penningmeester van de Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders (KBvG), licht de daling als volgt toe: “De cijfers van 2020 zijn sterk beïnvloed door de corona-maatregelen. Rechtbanken waren enkele maanden dicht en sommige opdrachtgevers leverden minder of zelfs helemaal geen zaken aan.” Bovendien blijft de schuldentsunami vooralsnog uit. “Voor bedrijven speelden steunmaatregelen van de overheid zoals uitstel van belasting een belangrijke rol. Burgers gaven minder uit tijdens de lockdown, en maakten dus ook minder schulden.”
Dat er minder opdrachten zijn ontvangen en minder omzet is gerealiseerd, heeft flinke gevolgen voor gerechtsdeurwaarderskantoren en hun personeel. Op 1 januari 2021 waren er 5% minder gerechtsdeurwaarders actief dan op dezelfde datum in 2020. Het aantal niet-ambtelijke functies op de kantoren is in een jaar tijd zelfs geslonken met bijna 10% van de bezetting.
Een langjarige trend: voorkomen van ontruimingen
De dalende cijfers zijn echter slechts deels te wijten aan de coronacrisis. Al voordat in 2018 het actieplan Brede Schuldenaanpak van het kabinet van start ging, zochten gerechtsdeurwaarders naar oplossingen voor een meer maatschappelijk verantwoorde werkwijze. Daaruit zijn onder andere de Wet Vereenvoudiging beslagvrije voet en de herziening van het beslag- en executierecht voortgekomen.
Terwijl in 2016 van de 14.900 aangezegde ontruimingen nog 8.100 ontruimingen daadwerkelijk zijn uitgevoerd (een percentage van 54%), zijn in 2020 van de 9.300 aangezegde ontruimingen nog maar 3.100 ontruimingen uitgevoerd (een percentage van 33%). Het aantal aangezegde ontruimingen nam in 5 jaar tijd met 37,5% af. Het aantal beslagen op inkomsten nam in dezelfde periode zelfs af met 39,5%.
Arjan Boiten: “Op de langere termijn verschuift de nadruk in het werk van de ambtelijke taak van gerechtsdeurwaarders naar een meer oplossende, bredere taak. Zo helpen gerechtsdeurwaarders bijvoorbeeld steeds vaker beslag en ontruiming te voorkomen, terwijl de afbetaling van schulden wel geregeld wordt. Die oplossingen leveren veel maatschappelijke waarde op. Om dat vol te kunnen houden pleiten wij als KBvG daarom voor tarieven voor dit soort werkzaamheden.”
Over de KBvG
De KBvG is een publiekrechtelijke beroepsorganisatie met een verordenende bevoegdheid. Alle in Nederland gevestigde gerechtsdeurwaarders en waarnemend, toegevoegd en kandidaat-gerechtsdeurwaarders zijn wettelijk verplicht lid. De KBvG heeft tot taak de bevordering van een goede beroepsuitoefening door de leden en van hun vakbekwaamheid.