Besturen en beslissen betekent handen uit de mouwen steken en dus ook kans op fouten. Die foutkans maak je als bestuurder zo klein mogelijk, daar doe je althans je best voor. Door evalueren, verbeterkansen zoeken, leren en verbeteren. Dat is normaal en de standaard. En voor de goede orde, niet beslissen leidt in veel situaties ook tot fouten. Voor mijn gevoel doen we het in Nederland over het algemeen redelijk goed. Het kan natuurlijk altijd beter, we moeten ons best blijven doen en soms gaat het zelfs bij ons (goed) fout. Maar het lijkt wel of er niets meer fout mag gaan. Als er iets fout gaat, wordt daar onmiddellijk mee afgerekend in de media.
Een paar maanden terug bleek dat de nieuwe beslagvrije voet soms niet goed werd berekend, omdat het vakantiegeld niet door alle gemeenten eenduidig werd geadministreerd. De media pikten het item meteen op: alleen de fouten werden groots beschreven. Kamervragen werden gesteld. Stress alom.
Jammer, want de fout was al gesignaleerd door het systeem zelf en was al gerepareerd voordat de media erover berichtten. Jammer ook, omdat de berichtgeving alleen afrekende. De bredere context dat met deze nieuwe wetgeving en methode een betere rechtsbescherming geboden wordt, omdat de beslagvrije voet beter kan worden vastgesteld, had te weinig nieuwswaarde.
Als gerechtsdeurwaarder realiseer ik me dat ik werk in een glazen huis. Iedereen heeft een mening, niet zelden zonder de noodzakelijke kennis. Omdat ons werk de mens in zijn diepste zijn raakt, snap ik dat. Tegelijkertijd zie ik dat de afrekencultuur in de media tot gevolg kan hebben dat er een domino-effect ontstaat. De pers schrijft erover, de politiek gaat vragen stellen en we zijn weer aan het afrekenen.
In de media over elkaar buitelen om incidenten af te rekenen, kan ertoe leiden dat er terughoudendheid om te handhaven ontstaat. We hebben in de basis zorgvuldige wetgeving, maar zonder handhaven hebben wetten geen zin. Een wet is gemaakt om regels te stellen. Als die niet kunnen worden gehandhaafd, hadden we die wet niet nodig gehad. Niet handhaven betekent dat de sterkste wint. Dat is niet ons systeem, daarvoor zijn onze wetten niet geschreven.
Gerechtsdeurwaarders hebben zich aan veel partijen te verantwoorden: de opdrachtgever, de schuldenaar, de rechter, de tuchtrechter, de KBvG, de toezichthouder, de politiek, de media en de maatschappij. De focus zou in ons ambt moeten liggen op het afleggen van die verantwoording in plaats van op incidenten te worden afgerekend in de media. Verantwoording afleggen past in de dagelijkse uitvoering van ons werk.
Een goede balans tussen verantwoorden en handhaven is noodzakelijk. Afrekenen verstoort dat.
Schuldenwijzer is een platform dat mensen met schulden een eenvoudig, beveiligd en online inzicht geeft van de eigen schulden en daarbij horende informatie.