Een belangrijke voorwaarde om een rechtsstaat goed te laten functioneren is dat er recht wordt gedaan. Dat betekent dat afspraken en verplichtingen worden nakomen, en dus ook dat rekeningen worden betaald. Zo moeten bijvoorbeeld woningcorporaties erop kunnen vertrouwen dat zij huur ontvangen. Wanneer huurders hun rekening niet betalen, moeten de kosten op een andere manier worden verhaald. Bijvoorbeeld door verhoging van de huurprijs. Uiteindelijk zijn het dan andere huurders die voor de rekening opdraaien. Dat is niet eerlijk. Gerechtsdeurwaarders zorgen ervoor dat (contractuele) afspraken worden nagekomen.
Ambtelijke werkzaamheden
De taken die horen bij het ambt van gerechtsdeurwaarder worden ook wel ‘ambtelijke werkzaamheden’ genoemd. Voorbeelden hiervan zijn:
- Gerechtelijke procedure opstarten (iemand ‘dagvaarden’ of oproepen)
- Het vonnis van de rechter bezorgen (‘betekenen’)
- Beslagleggen op roerende en onroerende zaken
- Beslagleggen op inkomen of een bankrekening
- Ontruimingen uitvoeren
- Het uitvoeren van openbare verkopingen van roerende zaken
Soms moet de gerechtsdeurwaarder een bepaalde ambtshandeling aankondigen of roept hij mensen op zonder bekende woon- of verblijfplaats, dat gebeurt in de Staatscourant. Daarnaast kunnen gerechtsdeurwaarders ook in het buitenland vorderingen innen, zij zijn daar niet bevoegd en wenden zich dan tot een instantie ter plaatse.
In de Gerechtsdeurwaarderswet zijn de officiële taken van gerechtsdeurwaarders te vinden. Om deze taken te mogen uitvoeren moet de gerechtsdeurwaarder door de Kroon zijn benoemd of toegevoegd gerechtsdeurwaarder zijn. Wanneer iemand zich ‘deurwaarder’ noemt, maar niet bekend is bij de beroepsorganisatie, is het dus geen gerechtsdeurwaarder. Naast gerechtsdeurwaarders zijn er belastingdeurwaarders. Die werken voor het rijk, provincie, waterschap of gemeente.
Naast de ambtshandelingen zijn gerechtsdeurwaarders ook bevoegd tot het verrichten van incassowerkzaamheden (niet-ambtelijke werkzaamheden), zoals het versturen van incassobrieven. Daarnaast kunnen ze bijvoorbeeld optreden als procesgemachtigde in een gerechtelijke procedure.
Lees meer over de werkwijze van gerechtsdeurwaarders.
Vaste tarieven
De kosten voor ambtshandelingen kunnen worden doorberekend aan de schuldenaar. Hiervoor gelden vaste tarieven. Deze worden vastgesteld door de overheid op basis van de kostprijs. Met schuldeisers kunnen gerechtsdeurwaarders onderhandelen over de werkwijze en tarieven, maar ze worden hierbij beperkt door beroeps- en gedragsregels.